Sowiecka agresja 17 września 1939 r. oznaczała koniec działającej na Polesiu Flotylli Rzecznej. Okręty nie miały szans na stawienie skutecznego oporu Armii Czerwonej i zostały zatopione przez własne załogi.
W sierpniu 1939 roku podczas sowiecko-niemieckich rozmów o stosunkach bilateralnych w Moskwie rozpatrywano również kwestię przynależności byłej stolicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. O losach Wilno pisano w ostatecznym tekście tajnego aneksu do sowiecko-niemieckiego traktatu o nieagresji z 23 sierpnia 1939 r. Obaj potencjalne przyszli agresorzy starali się wykazać rzekomą „troskę” o los małych narodów Europy. Dlatego w pierwszym artykule tego aneksu napisano: „W przypadku zmian terytorialnych i politycznych na terytoriach należących do państw bałtyckich (Finlandia, Estonia, Łotwa, Litwa) północną granicą Litwy będzie granica dzieląca sfery interesów Niemiec i ZSRS. Zainteresowanie Litwy rejonem wileńskim jest uznawane przez obie układające się strony”.
Mapa ostatecznego podziału Polski – „poprawiony” pakt Ribbentrop – Mołotow. Wilno jest tu częścią Litwy.
Rosyjski prezydent Władimir Putin udzielił wywiadu amerykańskiemu dziennikarzowi Tuckerowi Carlsonowi. Powtórzył wszystkie propagandowe, absurdalne twierdzenia dotyczące historii Polski, a Carlson przyjął je bez zmrużenia oka.
W ostatnie, gorące dni czerwca 2023 roku, w litewskiej stolicy odbyły się zdjęcia do filmu „Fatalny rozkaz. Wilno 1939”, który opowiada o dramatycznych losach jednego z najważniejszych miast II Rzeczpospolitej podczas sowieckiej agresji na Polskę.
Przez cztery dni – od 14 do 17 września 1939 r. – Kuty nad Czeremoszem stały się siedzibą rządu RP, w tym Ministerstwa Spraw Zagranicznych. MSZ podzielił los innych urzędów II Rzeczpospolitej.
Znamy wspomnienia Polaków, opisujących wkroczenie we wrześniu 1939 r. Armii Czerwonej do Lwowa. We wspomnieniach Iwana Nimczuka wyglądało to bardzo podobnie. Nimczuk był przed wojną dziennikarzem ukraińskiej gazety „Diło” i działaczem Ukraińskiego Zjednoczenia Narodowo-Demokratycznego (UNDO), największej ukraińskiej partii w II Rzeczpospolitej.
Książka Iwana Nimczuka „565 dni sowieckiego więźnia”
W realizacji filmu „Wilno 1939” nieoceniona okazała się pomoc KlubuRekonstrukcji Historycznej Garnizon Nowa Wilejka. Grupa ta odtwarza przede wszystkim polskich żołnierzy przedwojennych i z września 1939 r., ale nie tylko.
Na zdjęciu: w podwileńskich Jodiszkach. „Litewską wioskę” do której dotarli internowani 19 września 1939 r. polscy żołnierze organizowała KRH Garnizon Nowa Wilejka
Duchowni byli jednymi z najczęściej prześladowanych grup społecznych w ZSSR. Musieli znosić obelgi, zesłania, kary śmierci. Jednym z katolickich duchownych o wyjątkowo burzliwym i nietuzinkowym życiorysie był kardynał i arcybiskup Kazimierz Świątek (ur. 1914 w Valdze – zm. 2011 w Pińsku).
Kardynał Kazimierz Świątek podczas uroczystości Bożego Ciała w Witebsku w 2009 r.