Jesteś tutaj:

Tag: 17 września

Sowieci we Lwowie oczami ukraińskiego działacza

Znamy wspomnienia Polaków, opisujących wkroczenie we wrześniu 1939 r. Armii Czerwonej do Lwowa. We wspomnieniach Iwana Nimczuka wyglądało to bardzo podobnie. Nimczuk był przed wojną dziennikarzem ukraińskiej gazety „Diło” i działaczem Ukraińskiego Zjednoczenia Narodowo-Demokratycznego (UNDO), największej ukraińskiej partii w II Rzeczpospolitej.

Książka Iwana Nimczuka „565 dni sowieckiego więźnia”

Więcej „Sowieci we Lwowie oczami ukraińskiego działacza”

Śmierć autora „Znachora”

Nowa wersja filmu „Znachor” cieszy się dużą popularnością, warto więc przypomnieć dramatyczne losy autora powieści, na podstawie której została nakręcona. Tadeusz Dołęga-Mostowicz zginął 20 września 1939 r., zabity przez sowieckich żołnierzy.

Tadeusz Dołęga-Mostowicz

Więcej „Śmierć autora „Znachora””

Dlaczego właściwie 17 września?

17 września 1939 to jedna z tych dat, którą na odpowiednio zadane pytanie potrafi wyrecytować lwia część społeczeństwa polskiego. Pełni ona silnie ze sobą splecione, choć nie tożsame funkcje symbolu i cezury. Tak, czy owak świat naszych przodków – rzutujący na nasz własny –  jest inny przed i po 17 września – zarówno w historii,  jak i w pamięci historycznej. Wypowiadamy tę datę bezwiednie, tak jak 11 listopada albo 3 maja. Tymczasem warto zastanowić się, nad przyczynami, dla których „Sowiety wkroczyły” właśnie tego dnia i jaki, zważywszy konfigurację sił dziejotwórczych, pozostawał tu – jeśli w ogóle – margines. Innymi słowy: dlaczego 17 września wydarzył się właśnie 17-go i czy mógł wydarzyć się, powiedzmy 16-go bądź 18-go, ale  już nie 12-go, czy 22-go.

Sowieccy żołnierze przy polskim słupie granicznym

Więcej „Dlaczego właściwie 17 września?”

Internowani na Litwie

Polscy żołnierze, internowani we wrześniu 1939 r. na Litwie, byli traktowani dobrze przez Litwinów – i nie spotkał ich los tych, którzy trafili do Katynia. Opisuje to książka „Uchodźcy wojenni i polscy żołnierze internowani na Litwie w czasie II wojny światowej” autorstwa Gintautasa Surgailisa.

Więcej „Internowani na Litwie”

Strażak, który bronił Grodna

Jednym z mniej znanych, cywilnych obrońców Grodna, a zasługującym na przywrócenie jego pamięci, jest bez wątpienia Aleksander Mikulski, w latach 30. znany działacz społeczny, a w 1939 roku prezes Ochotniczej Straży Pożarnej w Grodnie, który we wrześniu 1939 roku na czele grodzieńskich pożarników brał udział w walkach z czerwonymi dywersantami w Grodnie i Skidlu.

 

Więcej „Strażak, który bronił Grodna”

Sypiąca się potęga

Czemu sowieckie czołgi, które granicę z Polską przekroczyły 17 września, do Grodna dotarły dopiero trzy dni później? Wcale nie dlatego, że po drodze napotkały na silny opór – po prostu zabrakło paliwa. Armia Czerwona była potęgą, ale organizacyjnie okazała się bardzo słaba.

Zniszczony sowiecki czołg BT-5

Więcej „Sypiąca się potęga”

Obszar Warowny Wilno

Dziś w Wilnie trudno zobaczyć ślady po dawnym Obszarze Warownym. W rzeczywistości, Wilno było przed 1939 r. miastem mającym bardzo silny garnizon, wielkie magazyny wojskowe oraz broniące przed ewentualnym najeźdźcą fortyfikacje.

Polski schron bojowy pod Wilnem – stanowisko ckm

Więcej „Obszar Warowny Wilno”

Do góry