Los pińskich kutrów
Dzieje Flotylli Rzecznej we wrześniu 1939 r. są ogólnie znane. Ale odtworzenie losów poszczególnych jednostek, działających na „Morzu Pińskim” nie jest łatwe.
Kuter uzbrojony typu Linz
Jesteś tutaj:
Kategoria: kresy 1939
Przerwana nitka
Porter autorstwa Wojciecha Kossaka, 1934 r.
Kto oglądał sztukę Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Baba-Dziwo”?… Ta satyra na Hitlera i na system totalitarny, została wystawiona w Warszawie dopiero w pierwszych dniach września 1939 r. A potem poetka musiała uciekać za granicę…
Znad granicy ku Warszawie
Jak to jest, przelewać krew broniąc polskiej granicy? Z jakimi sytuacjami musieli się zmagać żołnierze broniący wschodnich ziem II RP?
17 batalion KOP „Dawidgródek”; uroczystości X-lecia istnienia Korpusu, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Schronienie na Łotwie
17 września 1939 r. wieczorem, zaledwie kilkanaście godzin po wkroczeniu Armii Czerwonej na terytorium Polski, pierwsi Polacy przekroczyli granicę z Łotwą, uciekając przed sowieckim najeźdźcą. Łącznie na Łotwę trafiło kilkanaście tysięcy ludzi.
Łotewska gazeta z 19 września 1939 r. Tytuł artykułu: „W Dyneburgu wylądowały 83 polskie samoloty”
Ze lwowskiego ratusza na Sybir
Decyzja gen. Władysława Langnera o poddaniu we wrześniu 1939 r. Lwowa Sowietom przesądziła o losie prezydenta miasta, Stanisława Ostrowskiego. Późniejszy prezydent RP na emigracji trafił do aresztu, a potem na Syberię.
Prezydenta Lwowa Stanisław Ostrowski wita chlebem i solą gen. dyw. Tadeusza Kasprzyckiego po powrocie wojska z manewrów w 1939 r. Widoczni także wiceprezydent miasta Wiktor Chajes (pierwszy z lewej), inspektor armii Lwów gen. dyw. Kazimierz Fabrycy (pierwszy z prawej). Fot. NAC
Rubel za złotówkę
Sto lat temu wprowadzony został do obiegu złoty polski. Ale niewiele lat później, podczas II wojny światowej, okupanci usiłowali zastąpić go albo własnymi złotówkami (Niemcy), albo rublami (ZSRR).
Przedwojenny banknot 100 złotych
Stalin posłuchał niemieckiego ambasadora
Treść sowieckiej noty, którą ambasador RP w Moskwie Wacław Grzybowski otrzymał 17 września 1939 r. od ludowego wicekomisarza spraw zagranicznych Władimira Potiomkina, była uzgodniona z Niemcami.
Von der Schulenburg i jego depesza
Dramat na „Morzu Pińskim”
Sowiecka agresja 17 września 1939 r. oznaczała koniec działającej na Polesiu Flotylli Rzecznej. Okręty nie miały szans na stawienie skutecznego oporu Armii Czerwonej i zostały zatopione przez własne załogi.
Dwa monitory typu „Wilno”
Dla kogo Wilno?
W sierpniu 1939 roku podczas sowiecko-niemieckich rozmów o stosunkach bilateralnych w Moskwie rozpatrywano również kwestię przynależności byłej stolicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. O losach Wilno pisano w ostatecznym tekście tajnego aneksu do sowiecko-niemieckiego traktatu o nieagresji z 23 sierpnia 1939 r. Obaj potencjalne przyszli agresorzy starali się wykazać rzekomą „troskę” o los małych narodów Europy. Dlatego w pierwszym artykule tego aneksu napisano: „W przypadku zmian terytorialnych i politycznych na terytoriach należących do państw bałtyckich (Finlandia, Estonia, Łotwa, Litwa) północną granicą Litwy będzie granica dzieląca sfery interesów Niemiec i ZSRS. Zainteresowanie Litwy rejonem wileńskim jest uznawane przez obie układające się strony”.
Mapa ostatecznego podziału Polski – „poprawiony” pakt Ribbentrop – Mołotow. Wilno jest tu częścią Litwy.
Putin znowu kłamie
Rosyjski prezydent Władimir Putin udzielił wywiadu amerykańskiemu dziennikarzowi Tuckerowi Carlsonowi. Powtórzył wszystkie propagandowe, absurdalne twierdzenia dotyczące historii Polski, a Carlson przyjął je bez zmrużenia oka.
Podczas wywiadu