INFORMACJE

GRODNO 1939

Image title

To jedna z najmniej znanych bitew WrzeÅ›nia 1939. Trzy dni, od 20 do 22 tego miesiÄ…ca, broniÅ‚o siÄ™ Grodno przed nacierajÄ…cymi wojskami sowieckimi. StworzyliÅ›my już o tym film dokumentalny, a planujemy – fabularny. Program Fundacji Joachima Lelewela  GRODNO 1939 i i jego „wizytówka”, strona internetowa, ma na celu zebranie i zaprezentowanie nieznanych (lub maÅ‚o znanych) materiałów historycznych dotyczÄ…ce wydarzeÅ„ sprzed ponad 75 lat, a także prowadzić przygotowania do nowego filmu. Zainteresowanych prosimy o kontakt, chcÄ…cych nas wesprzeć – o pomoc!

Nad ranem 20 września 1939 r. sowiecki batalion rozpoznawczy podszedł pod Grodno od południa. Sowieci zdecydowali się zaatakować miasto przez most. Grupa została jednak na moście silnie ostrzelana przez polskich obrońców. Doprowadziło to do rozproszenia się czołgów, które dalej działały pojedynczo. W rezultacie polscy żołnierze rozpoczęli polowanie na nie, niszcząc wszystkie wozy bojowe.

Było kilka przypadków wykorzystania jako osłony cywilów przez czołgistów, w co najmniej jednym wypadku do pancerza czołgu zostało przywiązane dziecko (trzynastoletni Tadek Jasiński), które zginęło od kul. Obrońcy walczyli z sowieckimi napastnikami przy użyciu dwóch dział przeciwlotniczych, ustawionych do strzelania na wprost, a także karabinów maszynowych, granatów i butelek z benzyną.

Walki trwały do 22 września. Tego dnia z Grodna wydostali się przywódcy polskiej obrony, wraz z ostatnią częścią obrońców. Straty sowieckie są oficjalnie oceniane na 53 zabitych i 161 rannych oraz zniszczonych 19 czołgów i 3 samochody pancerne (niewykluczone, że były znacznie większe). Straty polskie są trudne do określenia, ponieważ Sowieci dokonywali mordów zbiorowych (w tym – młodzieży) – szacuje się je na co najmniej 300 zabitych.

25-minutowy film dokumentalny „Kreew na bruku. Grodno 1939” miaÅ‚ premierÄ™ we wrzeÅ›niu 2014 r., na 75. rocznicÄ™ tamtych dramatycznych wydarzeÅ„. ZostaÅ‚ stworzony wspólnie z firmÄ… producenckÄ… LunarSix i przy udziale ZwiÄ…zku Polaków na BiaÅ‚orusi. DÅ‚ugometrażowy film fabularny ma powstać na 80. rocznicÄ™ WrzeÅ›nia ’39, w 2019 r.

LICZYMY NA WASZÄ„ POMOC I WSPARCIE!!!